Synagoga w Zamościu
Synagoga w Zamościu
Historia zamojskiej gminy żydowskiej rozpoczyna się w 1588 roku. Założyciel miasta, kanclerz i wielki hetman koronny, Jan Zamoyski zaprosił Żydów do Zamościa. Przywilej osiedleńczy dotyczył jednak wyłącznie Sefardyjczyków, a więc społeczności wywodzącej się z Półwyspu Iberyjskiego. Wysoki status majątkowy tej grupy oraz liczne kontakty handlowe z Bliskim Wschodem miały pomóc w ekonomicznym rozwoju nowopowstałego miasta ...
Cmentarz w Łańcucie
Synagoga w Łańcucie
Został założony na początku XVII wieku i zajmuje powierzchnię 0,87 ha, na której zachowały się fragmenty porozbijanych nagrobków i dwa ohele kryjące szczątki cadyków: Naftalego Horowitza i Eleazara Szapiro.
Żydzi zaczęli osiedlać się w Łańcucie w XVI wieku. W 1707 r. odbył się tam Sejm Czterech Ziem, co świadczy o rosnącym znaczeniu tamtejszej gminy. Po spaleniu się drewnianej synagogi, za sprawą fundacji właściciela miasta Stanisława Lubomirskiego w 1761 r. wzniesiono murowany budynek. Lubomirski zdawał sobie sprawę z dobroczynnego wpływu obecności Żydów dla rozwoju miasta. ...
Synagoga w Kraśniku
Miasto wzmiankowane już w XIII w., prawa miejskie otrzymało w 1377 r. Rozwijało się jako ośrodek handlowy na szlaku ze Śląska na Ruś Kijowską. Pierwsze informacje o żydowskich kupcach z Kraśnika pochodzą z 1530 r. Mieszkali oni tu pomimo obowiązującego do 1584 r. przywileju de non tolerandis Judaeis, zabraniającego Żydom osiedlania się w obrębie murów miejskich. Dynamiczny rozwój społeczności nastąpił pod koniec XVI w. Od tego czasu Żydzi zamieszkiwać zaczęli w okolicach rynku.
W latach 90. XVI w. w mieście żyło 20 rodzin żydowskich. Na przełomie XVI i XVII w. społeczność dysponowała własną synagogą (drewnianą, założoną najpóźniej w 1593 r. i zlokalizowaną w innym miejscu niż zachowany obecnie zespół synagogalny), cmentarzem, domem rabina, domem kantora i publiczną mykwą ...
Synagoga
w Łęcznej
Wkrótce po lokacji Łęcznej zaczęli w niej osiedlać się Żydzi. Zamieszkiwali przeważnie obszar położony na północ od rynku. W tej części miasta, na końcu ulicy Bożniczej znajduje się Wielka Synagoga ...
Cmentarz żydowski Przysucha
Powstał w połowie XVIII w. Zdewastowany podczas okupacji przez Niemców - rozebrano ogrodzenie, zniszczono macewy, użyto ich też jako materiału budowlanego m.in. dla budynku na zapleczu straży pożarnej. Po 1945 r. nekropolia dalej niszczała; PRL-owskie władze planowały urządzić tam park. W 1987 r. Fundacja Rodziny Nissenbaumów przeprowadziła prace porządkowe na cmentarzu - teren ogrodzono, postawiono dwa ohele (hebr., namiot - budynek stawiany na grobach cadyków i rabinów oraz członków ich rodzin ...
Synagoga Przysucha
"Wspaniała" - tak opisywali kiedyś odwiedzający przysuską synagogę. Jeszcze dziś, mimo że obiekt wymaga remontów, budowla robi wrażenie. To jedna z nielicznych zachowanych synagog późnobarokowych synagog w Polsce i jedyna w regionie. Wzniesiono ją w latach 1775- 1790, na planie prostokąta o bokach 35 na 19 metrów . Mury zewnętrzne i wewnętrzne z wapienia łupanego łączonego zaprawą wapienną; budynek orientowany, wejście w ścianie południowej, kryty dachem czterospadowym, uskokowym. Elewacje podzielone lizenami, narożniki budynku zaokrąglone ...
Dom przepogrzebowy
w Olsztynie
Projekt wykonany w roku 1913 na zlecenie tutejszej gminy żydowskiej, było pierwszą realizacją architekta Ericha Mendelsohna i zapowiedzią wielkiego talentu i sławy. Integralną częścią olsztyńskiego projektu Mendelsohna jest obok domu przedpogrzebowego znajdujący się naprzeciwko, mniejszy budynek, zaprojektowany jako dom ogrodnika, który wraz z otaczającym je cmentarzem stanowią wyjątkowy pod względem historyczno-artystycznym kompleks zabytków....
Jesziwa w Sejnach
Biała Synagoga w Sejnach
Budynek jesziwy znajduje się na przeciwko „Białej Synagogi”. Tę słynną na całą Litwę szkołę talmudyczną założył w drugiej połowie XIX w. wybitny teolog i filozof, sejneński rabin Mojżesz Icchak Awigdor. Dzięki swemu ludowo-rewolucyjnemu charakterowi szkoła cieszyła się dużym uznaniem wśród zwolenników żydowskiego oświecenia. Dzięki niej Sejny na krótko stały się centrum ruchu haskali dla Litwy. Odbywały się tutaj między innymi konferencje wybitnych litewskich rabinów ...
Sejneńska „Biała Synagoga”, która swoja nazwę zawdzięcza kolorowi elewacji, położona jest przy głównej ulicy miasteczka, którego centrum mieści się na osi między Bazyliką , a synagogą właśnie. Została ona zbudowana w 1885 roku w miejsce drewnianej "gontami krytej z wystawą od frontu i kolumnadą”. Jest to budowla trójnawowa, na planie prostokąta. Architektonicznie wnętrze synagogi jest połączeniem gotyckiej sześciopolówki z barokowym rozwiązaniem centralnym, co podkreśla rozmieszczenie czterech bogato profilowanych filarów podtrzymujących strop ...
Synagoga w Orli
Zachowany budynek synagogi świadczy o dawnym znaczeniu orlańskich Żydów. Do połowy XX wieku była to jedna z nielicznych budowli murowanych w Orli. Legenda głosi, że została przebudowana z istniejącego niegdyś w miasteczku zboru kalwińskiego. Księżna Radziwiłłowa miała jakoby zaproponować Żydom zakup budynku, ale pod warunkiem, że w ciągu jednej nocy zbiorą 10 tys. kop groszy. Starozakonnym tak na tym zależało, że mieli zgromadzić tẹ sumę w ciągu godziny ...
Łęczna
Zamość
Łańcut
Kraśnik
Przysucha
Olsztyn
Orla
Sejny
Aktualności
Aktualności dotyczące tematyki dziedzictwa żydowskiego w Polsce. Interesujące artykuły, fascynujące fotorelacje prezentujące piękno i symbolikę zabytków pochodzenia żydowskiego.
Webinaria
Cykl trzech webinariów, organizowany późną jesienią 2021 inaugurujący dyskusję na temat historycznej i kulturowej wartości materialnego dziedzictwa żydowskiego w Polsce, a także wyzwań stojących przed partnerami ze strony polskiej i żydowskiej zaangażowanymi w jego ochronę.
Wirtualne spacery
Możliwość zaznajomienia się z wybranymi zabytkami dziedzictwa żydowskiego w Polsce (synagog, cmentarzy i domu przedpogrzebowego) i zwiedzenia ich na odległość.
Zadanie publiczne finansowane przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP w konkursie „Dyplomacja publiczna 2021”